Cliceáil ANSEO chun PDF den gcás a íoslódáil
AN CÁS 2023
Bréagchúirt Uí Dhálaigh 2023
An Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí
GEARÁNAÍ / ACHOMHARCÓIR
- AGUS –
Conchubhair Ó Dufaigh
COSANTÓIR / FREAGRÓIR
CEIST
Oíche an 18 Aibreán 2019, briseadh isteach in árasán Fiona Nic Risteard ar Lána an tSionnaigh i lár Chathair Bhaile Átha Cliath.
Bhris an coire glas an dorais, rinne sé a bhealach isteach san árasán agus sa tóir ar earraí a mbeadh luach orthu le díol. Le linn na buirgléireachta, rinneadh damáiste d’earraí luachmhara a bhain le muintir Fiona leis na cianta, chomh maith le pluid a thug a sin-seanmháthair di.
Bhí sé deireanach san oíche nuair a bhí a seal oibre críochnaithe ag Fiona mar altra. Bhí sí féin agus a páirtí, Seosamh Ó Gríofa, ag siúl ar ais abhaile thart ar an am céanna is a bhí an déantóir coire ag fágáil an árasáin. Chonaic Fiona an coire ag fágáil an árasán le mála earraí ar iompar aige. D’ionsaigh Seosamh an déantóir coire agus é ag iarraidh an mála lán d’earraí a fháil ar ais.
Fágadh Seosamh le súil dhubh de bharr an ionsaithe agus bhí fuil le srón an choirpigh. D’éirigh le Seosamh an mála a fháil ar ais ach níor thángthas ar roinnt earraí - seodra, €1,300 d’airgead tirim agus ríomhaire glúine.
Rinne Fiona teagmháil leis na Gardaí a d’fhiosraigh an cás go háitiúil agus tháinig siad ar fhíseáin a bhí taifeadta ar CCTV ó theach tábhairne áitiúil.
Bhreathnaigh an Garda Mac Brádaigh ar an bhfíseán ón CCTV agus d’aithin sé an coire, Conchubhair Ó Dufaigh. Dúirt Fiona agus Seosamh, dá mba ghá, go mbeadh siad sásta dul chuig stáisiún na nGardaí le Garda Mac Brádaigh le deimhniú a thabhairt gurb é a bhí ann. Dúirt an Garda Mac Brádaigh nach mbeadh aon ghá sin a dhéanamh mar gur aithin sé féin Conchubhair sa bhfíseán.
Bhí Garda Mac Brádaigh ar phatról an oíche dár gcionn agus choinnigh sé súil ghéar ar Chonchubhair agus é amuigh ag siúl. Bhí na brístí spóirt agus bróga reatha céanna á gcaitheamh ag Conchubhair is a bhí feicthe ag Garda Mac Brádaigh ar an duine sa bhfíseán CCTV oíche an 18 Aibreán 2019. Nuair a cuardaíodh é, thángthas ar €300 in airgead tirim sna bróga reatha agus ar lastóir a bhí i bpóca leis.
Ghabh Garda Mac Brádaigh Conchubhair agus coinníodh é i Stáisiún Gardaí Shráid an Stórais, áit ar ceistíodh é. Bhí dlíodóir in éineacht le Conchubhair le linn an cheistiúcháin.
Thug Garda Mac Brádaigh Fiona agus Seosamh chuig stáisiún na nGardaí tar éis dó Conchubhair a ghabháil. Thaispeáin sé pictiúir dóibh de Chonchubhair agus ansin thaispeáin dóibh sé an físeán CCTV den ionsaí. Dheimhnigh Fiona agus Seosamh leis gurb é an fear céanna bhí ann ar oíche an 18 Aibreán 2019, Conchubhair Ó Dufaigh.
AN TRIAIL
Ag tús na trialach, d’iarr Abhcóide an Chúisí go bhfágfaí ar lár an fhianaise aitheantais a bhí ag an nGarda Mac Brádaigh mar gur aithin Garda Mac Brádaigh an tUasal Ó Dufaigh trína chuid oibre mar bhall den Gharda Síochána. Bhí sé le tuiscint go raibh baint ag an Uasal Ó Dufaigh le heachtraí coiriúla roimhe seo.
Bhí Abhcóide an Chúisí ag brath go mór ar chás an An Stiúrthóir Ionchúiseamh Poiblí (DPP) v Maguire [1995] 2 IR 286:
“Chun bunchloch a bheith agat le deimhniú go bhfuil fianaise aitheantais déanta ag finné ar bhonn athbhreithniú a bheith déanta ar fhíseán CCTV, tá sé riachtanach go dtabharfadh an finné le fios cé mhéad aithne a bhí acu ar an té atá i gceist agus cén chaoi go raibh sé ar a gcumas an cúisí a aithint”.
Chuir Abhcóide an Chúisí in iúl go raibh srian mór curtha ar a gcumas aon chineál scrúdú a dhéanamh ar an bhfianaise a bhí ag Garda Mac Brádaigh mar go raibh sé ina bhall den Gharda Síochána agus go raibh baint aige leis an Rannóg Choireachta. D’fhéadfadh sé dá ndéanfaí mionscrúdú ar fhianaise an Gharda Mac Brádaigh go dtiocfaí ar fhianaise go raibh rudaí eile déanta as bealach ag an Uasal Ó Dufaigh.
Le linn an chroscheistithe, ní raibh an Garda Mac Brádaigh in ann na mionsonraí a thabhairt faoi cén caoi ar aithin sé an t-achomharcóir ach dúirt sé gur chas sé leis an Uasal Ó Dufaigh thart ar 15 uair ó thosaigh sé ag obair leis an Gharda Síochána.
Ag an bpointe seo, rinne Abhcóide an Chúisí iarratas chuig an gCúirt scaoileadh leis an ngiúiré ar an mbonn gur chas an Garda Mac Brádaigh le hÓ Dufaigh níos mó ná deich n-uaire le linn a chuid oibre mar bhall den Gharda Síochána, go raibh ceangal aige leis an Rannóg Choireachta, agus nach raibh aithne aige air ar aon bhonn eile. D’fhágfadh sé sin gurb é an tuiscint a bheadh ag an ngiúiré ná gur fear é an t-achomharcóir a mbeadh aithne ag an nGarda Síochána air mar gheall ar an bhaint a d’fhéadfadh a bheith aige le heachtraí coiriúlachta.
Dhiúltaigh an Breitheamh Séamus Ó Dúinn an t-iarratas agus dúirt:
“Tá sé tugtha le fios agam go soiléir nach raibh srian curtha ar an gcosantóir agus iad i mbun croscheistiú ar an nGarda Mac Brádaigh. Bhí an deis acu croscheistiú a dhéanamh ar Garda Mac Brádaigh agus caithfidh na hAbhcóidí déileáil leis na freagraí atá ann. Tá a dtuairim féin acu ó tharla go n-airíonn siad go bhfuil na freagraí claonta maidir le nithe áirithe”.
Maidir le hinghlacthacht na fianaise aitheantais ag baill An Gharda Síochána, bhí Abhcóidí na gCúisitheoirí ag brath ar chás Oifig Stiúrthóir na nIonchúiseamh v de Paor [2019] IECA 74 agus chuir siad in iúl gur mó an buntáiste a bhí san fhianaise aitheantais ná le héifeacht an chlaontacht.
Ba é seasamh an Ionchúisimh ná go raibh na hearraí a bhfuarthas faoi cheilt ar iompar ag an Uasal Ó Dufaigh ag teacht le gadaíocht.
Rinneadh voir dire ag an triail áit ar iarr an Breitheamh Ó Dúinn ar déanadh paráid aitheantais. D’iarr Abhcóide an Fhreagróra ar an nGarda Mac Brádaigh cén fáth nár déanadh paráid aitheantais. D’fhreagair sé:
Garda Mac Brádaigh: “Bhuel, tar éis agallamh a chur ar Chonchubhair, bhí mé sách cinnte gurb é a bhí ann. Bhí na brístí spóirt agus bróga reatha mar an gcéanna chomh maith. Bhí Fiona agus a páirtí sásta gurb é a bhí ann nuair a chonaic siad an ghrianghraif agus an píosa físe ón oíche sin ar CCTV. Caithfidh sé gurb é a bhí ann, tá aithne agam air le píosa, tá bealach foréigneach ceart leis chomh maith”.
Ar bhonn na fianaise a thug an Garda Mac Brádaigh faoin teip paráid aitheantais a reáchtáil, rinne Abhcóide an Chúisí iarratas an píosa físe a bhí acu ar CCTV den eachtra a chur as an áireamh. Cuireadh in iúl go raibh an físeán ar CCTV á úsáid le fianaise aitheantais an Garda Mac Brádaigh a dhaingniú seachas an tUasal Ó Dufaigh a aithint. Dúradh freisin go raibh sé thar a bheith míchuí go raibh an t-ionchúiseamh ag brath ar an bpíosa físe atá ar CCTV den eachtra ceal aon chás bailí ón nGarda Síochána gan paráid aitheantais a eagrú.
Seo a bhí le rá ag an mBreitheamh Ó Dúinn faoin teip paráid aitheantais a reáchtáil:
“Is é an cúis go ndéantar paráid aitheantais ná le cosaint a thabhairt don té atá cúisithe agus le cinntiú go bhfuil neamhspleáchas i rannpháirtithe an pharáid a roghnú agus go gcoinnítear taifead air.
Tá sé cloiste agam anois an t-údar a bhí ag Garda Mac Brádaigh gan tabhairt faoi pharáid aitheantais. Ciallaíonn an taithí atá ag an nGarda Mac Brádaigh mar bhall den Gharda Síochána go bhféadfadh sé Ó Dufaigh a aithint le cinnteacht.
Tá fianaise cloiste agam chomh maith gur dheimhnigh Fiona Nic Risteard agus Seosamh Ó Gríofa gurb é an tUasal Ó Dufaigh a bhí ann tar éis dóibh grianghraif agus an físeán CCTV den eachtra a fheiceáil.
Tá mé sásta go raibh údar maith ag An Garda Síochána córas tánaisteach aitheantais a úsáid.”
Fuarthas Conchubhair Ó Dufaigh ciontach agus cúisíodh é as buirgléireacht a dhéanamh faoi 12 den Acht um Cheartas Coiriúil (Coir Ghadaíochta agus Caimiléireachta), 2001. Ghearr an Breitheamh Séamus Ó Dúinn tréimhse príosúnachta seacht mbliana ar Chonchubhair Ó Dufaigh, leis an sé mhí dheireanach ar fionraí.
Tá an Cúisí, Conchubhair Ó Dufaigh ag lorg dúshlán a thabhairt ar an gciontú ar na forais achomhairc seo a leanas:
Forais Achomhairc
i. Go ndearna breitheamh uasal na trialach botún i bhfíric agus sa dlí mar gur thug sé cead do na Gardaí fianaise aitheantais a thabhairt.
ii. Go ndearna breitheamh uasal na trialach botún mar gur dhiúltaigh sé scaoileadh leis an ngiúiré de dheasca na fianaise claonta ó fhinné an Gharda.
iii. Go ndearna breitheamh uasal na trialach botún sa dlí agus ar fhíric mar gur dhiúltaigh sé an t-iarratas ó Abhcóide an Chúisí an píosa físe ón CCTV a chur as an áireamh ar na cúinsí gur theip ar na Gardaí paráid aitheantais a reáchtáil gan aon mhíniú réasúnach a bheith tugtha cén fáth ar theip orthu sin a dhéanamh.
iv. I bhfianaise na gcúinsí, gur tháinig an ghiúiré ar chinneadh mímhuiníneach agus/nó urchóideach.
REÁCHTÁIL AN CHOMÓRTAIS
Comórtas é seo do mhic léinn tríú leibhéal ach go háirithe dóibh siúd atá ag déanamh staidéir ar an dlí. Achomharc in aghaidh breith cúirte atá i gceist. Tá sonraí an cháis thuas. Tá an comórtas á reáchtáil ag Gael Linn in onóir Iar-Uachtarán agus Iar-Phríomh Bhreitheamh na hÉireann‚ Cearbhall Ó Dálaigh.
Reáchtálfar réamhbhabhtaí Bréagchúirt Uí Dhálaigh/Gael Linn maidin
Dé hAoine 17 Samhain 2023 in Óstaí an Rí (King's Inns)‚ Sráid Henrietta‚ Baile Átha Cliath 1 agus reáchtálfar an chraobh sna Ceithre Chúirt os comhair breithiúna an tráthnóna sin. Ag brath ar líon na bhfoirne tá seans bheag go mbeidh orainn roinnt réamhbhabhtaí a eagrú oíche Déardaoin 16 Samhain 2023.
Clár imlíne an lae:
10.00 – 12.00 Réamhbhabhtaí in Óstaí an Rí.
12.30 – 14.00 Lón do na hiomaitheoirí.
14.00 Réamhbhabhtaí in Óstaí an Rí.
15.30 Fógra faoin gCraobh.
17.00 – 18.00 An Chraobh‚ Na Ceithre Chúirt.
18.00 – 19.00 Fáiltiú i Seomra Tae na nAbhcóidí‚ Na Ceithre Chúirt.
BALLRAÍOCHT NA FOIRNE
Duine amháin ar a laghad agus ceathrar ar a mhéid. Ar aon fhoireann ní bheidh ag caint ach beirt ar a mhéid, Abhcóide Sinsir agus Abhcóide Sóisir. Is féidir le duine amháin páirt a ghlacadh sa Bhréagchúirt mar Abhcóide Sinsir. Ní gá do bhaill uile na foirne a bheith ina mic léinn ar an gColáiste 3ú leibhéal céanna. Áirítear Óstaí an Rí agus An Cumann Dlí ina gColáistí 3ú leibhéal.
Íocfar liúntas taistil agus lóistín más cuí, leo siúd a ghlacfaidh páirt.
DUAISEANNA
Bronnfar buantrófaí Gael Linn agus seic ar €600 ar na buaiteoirí.
Bronnfar seic ar €300 ar an bhfoireann a thagann sa dara háit.
DÁTA DEIRIDH IONTRÁLA
Ní mór iontráil a dhéanamh roimh
Dé Céadaoin 8 Samhain 2023. Tá teacht ar fhoirm iontrála tríd CLÁRAIGH a bhrú ag barr an leathanaigh seo.
RÉAMHULLMHÚCHÁN
Beidh ar gach foireann dhá thaobh an cháis a réiteach agus a phléadáil. Déarfar leis na foirne an lá roimh na réamhbhabhtaí cén taobh den chás a bheidh á phléadáil acu sa chéad bhabhta.
Treoracha i dtaobh na nAighneachtaí:Moltar do fhoirne leabhair údaráis a chur le chéile agus go mbeidh cóip ann do gach breitheamh (beidh triúr breithiúna sa chraobh).
Leabhair Údaráis:Ba chóir cóip de gach cás, acht reachtaíochta, nó sliocht ó leabhar dlí, a bhfuil tagairt ann sna haighneachtaí a chur i leabhar údaráis (fillteán den pháipéarachas uile). Má tá aon chás no acht reachtaíochta thar 10 leathnach, moltar diréach an chéad cúpla leathanach, a thugann firicí an cháis ón mbreithiúnas, nó innéacs na reachtaíochta, a chur ar fáil. Moltar gan níos mó ná 6 chás a oscailt agus moltar cásanna Éireannacha a úsáid chomh fada agus is féidir.
NA hAIGHNEACHTAÍ BÉIL
Leanfaidh na haighneachtaí béil mar a leanas:
1. Abhcóide* don achomharcóir : 20 nóiméad
2. Abhcóide* don fhreagróir : 20 nóiméad (*Tig le gach foireann na haighneachtaí a roinnt mar a leanas‚ más mian leis an bhfoireann é)
A. Abhcóide Sinsir : 10 nóiméad B. Abhcóide Sóisir : 10 nóiméad
3. Frisnéis : Abhcóide amháin don achomharcóir : 3 nóiméad
4. Cur i gcoinne na frisnéise – Abhcóide amháin don fhreagróir : 3 nóiméad
Ní cheadófar ábhar nua a thabhairt isteach le linn na frisnéise/cur i gcoinne na frisnéise.
Gearrfar pionós ar abhcóidí a sháraíonn na teorainneacha ama. Tá sé tábhachtach d'iomaitheoirí an iomarca léitheoireachta a sheachaint.
Ní cheadófar d'aon fhoireann atá fós sa chomórtas suí isteach ar Chúirt ina bhfuil foirne eile sa chomórtas ag iomaíocht.
Gaeilge
Is í an Ghaeilge teanga an chomórtais. Beidh cead áfach ag baill foirne sliochtanna a léamh i mBéarla ó chásanna atá á n-úsáid acu chun tacú lena gcuid argóintí, ach gan dul thar fóir leis. Tá teacht ar théarmaí dlí i nGaeilge ar an suíomh gréasáin
www.acmhainn.ie/Tá Gael Linn buíoch de na hAbhcóidí a chuidíonn linn an comórtas seo a reáchtáil, ach go háirithe de Alice Maguire Spencer, Abhcóide. Má tá ceisteanna ag éinne i dtaobh an cháis is féidir teagmháil a dhéanamh le:
Alice Maguire Spencer BL A.MaguireSpencer@lawlibrary.ie (087) 950 4109
Cecilia Ní Choileáin BL cecilia.nichoileain@lawlibrary.ie (087) 217 4703
Daniel McNamara BL daniel.mcnamara@lawlibrary.ie (085) 226 2375
Cillian McGovern BL cillian.mcgovern@lawlibrary.ie (083) 426 3999
Beidh gach duine ainmnithe thuasluaite sásta tacaíocht a thabhairt le haon fhoireann atá ag lorg comhairle nó cabhrach maidir leis an mBréagchúirt ach teagmháil a dhéanamh leo chun cruinniú a shocrú.
Táimid buíoch freisin de Chormac Ó Dúlacháin, Abhcóide Sinsearach, Daithí Mac Cárthaigh, Abhcóide, Kate Ní Chonfhaola, Abhcóide, agus Pól Ó Murchú, Dlíodóir, as a dtacaíocht leanúnach. Is mór linn chomh maith an comhoibriú a fhaighimid go bliantúil ó Óstaí an Rí agus ón tSeirbhís Chúirteanna, a chuireann áiseanna den scoth ar fáil dúinn.
Mar threoir ghinearálta is fiú féachaint ar an suíomh
www.mooting.net ach coinneáil in aigne nach mar a chéile go díreach na rialacha atá in úsáid ag Bréagchúirt Uí Dhálaigh.
CÓRAS MARCÁLA
Dáilfear marcanna as 100 ar gach mac léinn de réir na scéime Marcála seo a leanas:
A Ábhar (30 Marc)Aghaidh a thabhairt ar na ceisteanna atá os comhair na cúirte
Ábhar a d'fhéadfadh tionchar a bheith aige ar chinneadh na cúirte a phlé agus an t-ábhar sin amháin
Feasacht a léiriú ar na cinntí a d'fhéadfadh an chúirt a dhéanamh
An úsaid chuí a bhaint as cáipéisí ábhartha
Plé mar is cuí a dhéanamh le hoifigigh na cúirte
Cruinneas ó thaobh na bhfíricí agus ó thaobh an dlí de
B Struchtúr (20 MARC)Feasacht a léiriú maidir leis an gcéim ag a bhfuil na himeachtaí
An t-ábhar a chlúdach go héifeachtach laistigh de na teorainneacha ama
Gach pointe a ghlacadh in ord loighciúil
An tábhacht agus an suntasacht chuí a thabhairt do gach pointe
C Úsáid Gutha (30 MARC)Labhairt ar luas ciallmhar
Neamhchinnteacht a sheachaint
Labhairt amach go soiléir agus os ard
Téarmaí oiriúnacha a úsáid
Cúram a dhéanamh de theacht i láthair agus comharthaíocht choirp
An iomarca tagairtí do nótaí agus go háirithe léamh amach nótaí focal ar fhocal a sheachaint
D Cumas Argóna (20 MARC)An dlí agus fíricí a úsáid leis an sprioc atá ag teastáil a bhaint amach
Argóintí fiúntacha a chur chun cinn agus argóintí nach bhfuil fiúntas leo a sheachaint
Aon laige sa chás a phlé mar is cuí
Freagairt oiriúnach a dhéanamh ar aon idirghabháil a dhéanann an breitheamh
Tuilleadh Eolais:Tomás Ó Cadhla
Bréagchúirt Uí Dhálaigh Gael Linn
Gael Linn, 35 Sráid an Dáma, Baile Átha Cliath 2.
087.7474927
tomasrua@gael-linn.ie